Thi Ẩm Ảnh Viện

Hoàng đế La Mã Bácbagalô ra lệnh treo cổ tất cả các tù nhân Phranki chỉ để lại hai chàng trai khoẻ mạnh và đẹp nhất, đó là Têrét và Xép. Ông dẫn hai chàng về La Mã và đưa vào trường đấu.

Hai chàng bị nỗi buồn nhớ quê hương, nỗi cay đắng vì mất tự do và thân phận nô lệ thấp hèn hành hạ khôn nguôi. Họ chỉ cầu xin Chúa một điều là được chết ngay tức khắc. Nhưng Chúa không bận tâm đến những lời thỉnh cầu của họ. Ngày lại ngày qua, hai chàng vẫn sống bình yên và khoẻ mạnh.

- Phải chăng Chúa đã sắp đặt cho chúng ta một số phận khác rồi - một hôm Têrét nói với Xép - và có thể những người này còn muốn dạy cho chúng ta bài học phải biết sử dụng thành thạo thanh gươm để rửa mối nhục cho dân tộc ta chăng?

- Nếu đến cả Chúa cũng không đủ sức che chở cho dân lành thì chúng ta làm điều đó sao được? - Xép thở dài nặng nề, nói với Têrét.

- Ta phải cầu xin nữ thần để bà nói cho chúng ta biết điều gì đang đợi chúng ta ở phía trước. - Têrét nói và được Xép đồng tình.

Một buổi sáng, Têrét kể cho Xép nghe về giấc mơ đêm qua của chàng, Têrét mơ thấy chàng cầm thanh gươm bước lên đấu đài, còn Xép cũng cầm thanh gươm bước ra thách đấu. Họ lúng túng nhìn nhau, còn đám đông la ó ầm ĩ đòi các chàng trai phải bắt đầu cuộc giao chiến. Trong khi không người nào vung gươm trước về phía bạn mình để gây chuyện bất hạnh cho nhau, bỗng một cô gái La Mã xinh đẹp chạy lại gần Têrét và nói: "Hãy giành chiến thắng, chàng sẽ được tự do và tình yêu của ta! Têrét vung gươm lên, nhưng ngay không khắc ấy, từ lòng đất vang lên một tiếng thét: "Hãy hành động theo trái tim!"

- Kìa, dường như em đã chứng kiến giấc mơ của ta! - Xép kinh ngạc thốt lên.

Trước lúc trời tối, khi đám bạn bè từ đấu trường trở về nhà hết, hai chàng bắt gặp cô gái La Mã dũng cảm, đó là ốctavia và Lêôcácđia, các con gái của Bácbagalô. Têrét và ốctavia, cả hai cùng không hẹn mà đưa mắt nhìn nhau. Họ không sao rời mắt khỏi nhau được nữa, vì vậy họ không hề biết giữa Xép và Lêôcácđia cũng đã xảy ra một chuyện tương tự như thế.

Tình yêu đâu phải lúc nào cũng mù quáng, mà trái lại rất sáng suốt, và những người yêu nhau bao giờ cũng tìm thấy lối thoát để được ở bên nhau, ngay cả khi giữa họ xuất hiện một vực thẳm giống như vực thẳm ngăn cách ngời chiến thắng và kẻ chiến bại. Ðã từ lâu, Bácbagalô không còn nghi ngờ gì về việc các con gái của ngài vẫn bí mật gặp gỡ hai tù nhân. Và ngài có ý chờ xem ốctavia cũng như Lêôcácđia có dám thú nhận tình yêu mù quáng của mình với Têrét và với Xép không. Bácbagalô rất hiểu tính nết cương trực của các con mình, ngài không nỡ bỏ tù chúng, không ngăn cấm được chúng gặp gỡ người tình một cách vội vã. Ngài chỉ báo cho các con biết rằng, sắp tới, hai tù nhân Têrét và Xép sẽ phi so gươm với nhau, và kẻ nào chiến thắng kẻ ấy sẽ được tự do. Bácbagalô khát máu hy vọng rằng hai đấu sĩ kia sẽ giáp chiến không phải vì cuộc sống mà là vì cái chết, và cả hai sẽ phải rời khỏi cõi đời này, chỉ có điều sự thật ấy thì ngời đến xem không thể thấy được.

Tất cả đều diễn ra như dự đoán của Bácbagalô. ốctavia khích lệ Têrét phải bằng mọi cách để giành được chiến thắng và chàng sẽ được tự do; Lêôcácđia cũng khích lệ Xép như vậy. Hai chị em bỗng dưng trở thành kẻ thù của nhau, vì người nào cũng muốn bảo vệ hạnh phúc của mình - hạnh phúc được đổi bằng nỗi bất hạnh của kẻ kia.

Ngày diễn ra trận đấu bắt đầu. Ðấu trường chật ních công chúng. Ngay ở hàng ghế thứ nhất, có Bácbagalô và các con gái.

Khi Têrét và Xép, mình trần như các chiến binh Phranki bước ra đấu đài, họ giơ cao các thanh gươm lấp loá và hô: "Những người đi tìm cái chết gửi lời chào em!" Lập tức đám đông reo hò vị bị kích động. ốctavia đa mắt khích lệ Têrét. Lêôcácđia dùng ngón tay cái dùi xuống thấp vừa chỉ vào Têrét vừa gật đầu với Xép.

Các đấu sĩ nâng gươm lên chuẩn bị giao chiến. Bầu không khí căng thẳng trùm lên đám khán giả, các cô gái thì chết giấc.

Nhưng đúng khoảng khắc mà Têrét xỉa gươm để đâm vào ngực Xép, bỗng anh nghe thấy tiếng trái tim mình thôi thúc.

- Hỡi chàng trai Phrăngkít Têrét, chàng sẽ trả lời thế nào trước người mẹ Tổ Quốc về việc chàng đã sát hại đứa con trai của bà?

Câu hỏi ấy cũng vang vọng trong trái tim của Xép, và cùng lúc đó hai đấu thủ đã lao vào ôm hôn nhau, khiến đám đông la ó phẫn nộ:

- Hai đứa phải chết!

ốctavia chồm lên hét:

- Têrét, hãy chiến đấu vì hạnh phúc của đôi ta!

Cũng những lời lẽ ấy, Lêôcácđia khích lệ Xép.

Têrét, sau khi vung gươm lên làm yên lòng khán giả, bèn ngẩng cao đầu một cách kiêu hãnh và nói:

-Các nguời có sức mạnh hơn, các người đã biến chúng ta thành nô lệ, nhưng các người đừng hòng buộc chúng ta phải làm những kẻ hèn hạ! Các người có thể giết chúng ta, song các người không phải là kẻ chiến thắng!

Dứt lời, chàng bèn cắm thanh gươm của mình xuống đất; Xép cũng làm như vậy.

Bácbagalô ra hiệu cho các chiến binh nổi loạn. Khi xác của Têrét và Xép được đưa ra khỏi đấu trường, một chuyện kỳ lạ đã xảy ra: những thanh gươm được cắm xuống đất cứ kêu leng keng, và ngay trên mảnh đất có hai thanh gươm ấy đã mọc lên những bông hoa. Những bông hoa người đời vẫn thường gọi: HOA LAY ƠN.

Tháng 4 rồi. Một mùa xuân vội vã đi qua.Vội vã đến mức ta chưa cảm được chút xuân nào cho riêng mình, đã không kịp níu chút tàn dư mỏng mảnh…

Hạ đến… Nóng bỏng với nắng, gió, và hoa. Không biết từ bao giờ, khi trời vừa vào Hạ thì phố phường ngập trong sắc vàng Bò Cạp Nước. Sắc vàng mỏng manh như chở nắng từ bốn phương ùa đến… dai dẳng, thầm thì… hiền hòa giữ nắng lại cho đêm…

Bò Cạp Nước – cái tên gai góc mà diễm lệ đến lạ lùng. Như để minh chứng cho nét xù xì hoang dại trong cái tên không hề miễn cưỡng ấy, Bò Cạp Nước chẳng có hương. Đôi khi ta ngơ ngẩn ngắm rồi nuối tiếc… Sau khi nuối tiếc lại thấy không có gì phải tiếc nuối… Thấy mình cũng lạ lùng sao…

Bò Cạp Nước rực rỡ nhưng dịu dàng đằm thắm. Nổi bật nhưng chẳng kiêu sa. Giản dị như Hạ… nóng bỏng và rạo rực một cách thầm lặng… thầm lặng nhưng lại thôi thúc đến không thể cưỡng lại… Như cô gái thanh xuân e ấp muốn cởi bỏ tâm tình chỉ dám mời gọi bằng cái nhìn ngây thơ ngọt lịm… khó giấu vẻ tần ngần…

Không biết từ bao giờ, ta yêu nắng, gió, và màu vàng. Thưở nhỏ, ta chỉ thích thuần một màu xanh. Ta trồng đủ loại cây cỏ quanh nhà để quanh ta là một màu xanh. Rồi cây cỏ đơm hoa, kết trái… Ta lại thích thêm nhiều màu khác… Ta nhận ra mình tham lam, ta yêu tất cả các màu. Nhưng ta cũng biết mình chung thủy, ta vẫn ưu ái nhất màu xanh…

Cuộc sống đẩy đưa. Ta xa nhà, đến với miền đất quanh năm cháy nắng, đầy gió cát. Để rồi không dưng ta lại đâm yêu cái hừng hực man dại và suồng sã ấy. Khi trời vào hạ, Điệp Vàng nở rộ khắp nơi, hòa lẫn trong sắc phơn phớt hồng của nàng Me Đất phiêu du, đài các. Từ dạo đó, dường như ta bắt đầu thích Hạ - thích màu vàng… Ta bất kể vào giữa hạ Phượng nhuộm đỏ mọi nẻo đường… lấn át và khẳng định ngôi vị nữ hoàng cố hữu…

Đôi khi, ta thấy mình ngông…
Cũng như Xuân. Xuân với ta không là Mai vàng, Đào thắm… Xuân với ta là Hoa Mặt Trời toe toét môi cười… rạng rỡ sớm mai…

Trong lòng ta ngập nắng… nắng của bốn mùa… nắng vui của Mặt Trời vào Xuân, khát cháy… mênh mang của Bò Cạp và Điệp Vàng trời Hạ, nắng dịu dàng trong sắc lá Thu phai… Nắng nũng nịu, ướt át, buồn thênh thang Đông - Dã Quì trộm nở…

Nắng, màu vàng... như khơi dậy cái hừng hực bao ngày đã yên ngủ trong ta, mãnh liệt và vồn vã… như những cơn gió giữa mùa hôi hổi khát… gấp gáp đến cồn cào…

Ta yêu màu vàng, yêu nắng, gió… và … như thế… ta yêu…

Dẫu ta biết…

Có những sự thật không bao giờ thay đổi…

Nắng không đốt riêng một người, gió không ở yên một chỗ… và muôn đời cũng không của riêng ai…

Nhưng…

Ta không ôm cả đất… Ta chẳng ôm cả trời…

Ta chỉ cần… nắng hiểu ta thôi…

HTST

08/04/2010

Ngày xưa... ở một làng miền núi có một bà mẹ. Bà mẹ sinh được mười người con trai. Làng của mẹ bị giặc chiếm đóng. Người cha của mười anh con trai bị giặc giết ngay từ ngày đầu tiên, khi chúng tiến vào làng. Mười người con trai của bà vào đội quân chống giặc ở trong núi. Người con trai cả là chủ tướng của đội quân. Đội quân nay đã làm cho bọn giặc thất điên bát đảo. Đã nhiều lần giặc mở những trận càn quét mà không sao tiêu diệt được đội quân của cái làng bé nhỏ ấy.

Tên tướng giặc sai quân bắt bà mẹ đến, hắn bảo:

- Này mụ già, mụ hãy khuyên các con mụ trở về. Ta sẽ cho con mụ làm tướng. Bằng không, ta sẽ giết mụ.

Bà mẹ nhìn thẳng vào mắt tên tướng giặc, nói lớn:

- Hỡi quân độc ác! Hẳn nhà ngươi cũng có một bà mẹ. Mẹ ngươi chắc không bao giờ dạy người phản bội lại quê hương. Là một người chân chính, ta cũng không thể dạy các con ta phản bội lại quê nhà.

Bọn giặc trói mẹ trên một ngọn đồi rồi cho quân mai phục hòng bắt được những người con của mẹ đến cứu. Chúng bảo bà mẹ hãy đứng dậy mà gọi con, chúng sẽ tha. Tiếng người mẹ:

- Hỡi các con của mẹ! Hỡi những người con của quê hương. Ta nhân danh người mẹ, ra lệnh cho các con không được vì ta mà phản bội quê hương.

Mệnh lệnh của người mẹ là mệnh lệnh trái tim, mệnh lệnh của tình yêu vĩ đại. Mệnh lệnh đó lan khắp núi rừng. Bọn giặc run sợ. Những người con của mẹ thì thêm sức mạnh chiến đấu. Giặc bịt miệng bà mẹ. Chúng đổ nhựa thông và nhựa trám lên đầu bà và châm lửa đốt. Ngọn lửa cháy sáng cả một vùng...

Khi bọn giặc đi rồi, dân làng lên đồi tìm chỗ bà mẹ bị hành hình, người ta thấy trái tim của người mẹ vẫn nguyên vẹn và nóng bỏng. Dân làng chôn mẹ ngay trên đỉnh đồi. Đêm đêm, từ ngôi mộ, trái tim mẹ vẫn phát sáng cả một vùng trời.

Mùa xuân đến. Từ ngôi mộ, trái tim ấy mọc lên một cái cây. Cây ra hoa. Bông hoa đỏ chót hình ngọn lửa bốc lên từ trái tim người mẹ. Và cũng từ ngày ấy có một loại hoa mang tên Mẫu Đơn. Cây hoa tượng trưng cho người mẹ đã chiến đấu bằng một trái tim.

Vườn cũ ngày xưa lá phủ rồi
Lối xưa chạnh bước một mình thôi
Nắng xưa giờ khuất sau sườn núi
Lạnh lùng buông phủ bên nay đồi

Thanh thản một mình ta với ta
Chông chênh nào cũng sẽ trôi qua
Một cõi yên bình trong chiều vắng
Chẳng đợi trông gì ngoài chính ta...

Vũ Thiên Di

Ngày xưa, một nhà quan lang họ Cao có hai người con trai hơn nhau một tuổi và giống nhau như in, đến nỗi người ngoài không phân biệt được ai là anh, ai là em. Năm hai anh em mười bảy mười tám tuổi thì cha mẹ đều chết cả. Hai anh em vốn đã thương yêu ngau, nay gặp cảnh hiu quạnh, lại càng yêu thương nhau hơn trước.

Không còn được cha dạy dỗ cho nữa, hai anh em đến xin học ông đạo sĩ họ Lưu. Hai anh em học hành chăm chỉ lại đứng đắn nên được thầy yêu như con. Thầy Lưu có một cô con gái tuổi chừng mười sáu mười bảy, nhan sắc tươi tắn, con gái trong vùng không người nào sánh kịp.

Trông thấy hai anh em họ Cao vừa đẹp vừa hiền, người con gái đem lòng yêu mến, muốn kén người anh làm chồng, nhưng không biết người nào là anh, người nào là em.

Một hôm, nhân nhà nấu cháo, người con gái lấy một bát cháo và một đôi đũa mời hai người ăn. Thấy người em nhường người anh ăn, người con gái mới nhận được ai là anh, ai là em. Sau đó, người con gái nói với cha mẹ cho phép mình lấy người anh làm chồng.

Từ khi người anh có vợ thì thương yêu giữa hai anh em không được thắm thiết nữa. Người em rất là buồn, nhưng người anh vô tình không để ý đến.

Một hôm hai anh em cùng lên nương, tối mịt mới về, người em vào nhà trước; chàng vừa bước chân qua ngưỡng cửa thì người chị dâu ở trong buồng chạy ra lầm chàng là chồng mình, vội ôm chầm lấy. Người em liền kêu lên, cả hai đều xấu hổ. Giữa lúc ấy, người anh cũng bước vào nhà. Từ đấy người anh nghi em có tình ý với vợ mình, càng hững hờ với em hơn trước.

Một buổi chiều, anh chị đều đi vắng cả, người em ngồi một mình nhìn ra khu rừng xa xa, cảm thấy cô quạnh, lại càng buồn tủi, vùng đứng dậy ra đi.

Chàng đi, đi mãi cho đến khu rừng phía trước mặt, rồi theo đường mòn đi thẳng vào rừng âm u. Trời bắt đầu tối, trăng đã lên, mà chàng vẫn cứ đi. Đi đến một con suối rộng nước sâu và xanh biếc, chàng không lội qua được, đành ngồi nghỉ bên bờ. Chàng khóc thổn thức, tiếng suối reo và cứ reo, át cả tiếng khóc của chàng. Đêm mỗi lúc một khuya, sương xuống mỗi lúc một nhiều, sương lạnh thấm dần vào da thịt chàng, chàng chết mà vẫn ngồi trơ trơ, biến thành một tảng đá.

Người anh cùng vợ về nhà, không thấy em đâu, lẳng lặng đi tìm, không nói cho vợ biết. Theo con đường mòn vào rừng, chàng đi mãi, đi mãi, và sau cùng đến con suối xanh biếc đang chảy cuồn cuộn dưới ánh trăng và không thể lội qua được, đành ngồi bên bờ suối, tựa mình vào một tảng đá. Chàng có ngờ đâu chính tảng đá là em mình! Sương vẫn xuống đều, sương lạnh rơi lã chã từ cành lá xuống. Chàng rầu rĩ khóc than hồi lâu, ngất đi và chết cứng, biến thành một cây không cành, mọc thẳng bên tảng đá.

Ở nhà, vợ không thấy chồng đâu, vội đi tìm và cũng theo con đường mòn đi vào rừng thẳm. Nàng đi mãi, bước thấp bước cao, rồi cuối cùng gặp con suối nước sâu và xanh biếc. Nàng không còn đi được nữa. Nàng ngồi tựa vào gốc cây không cành mọc bên tảng đá, vật mình than khóc. Nàng có ngờ đâu nàng đã ngồi tựa vào chồng mình và sát đó là em chồng. Nàng than khóc, nhưng tiếng suối to hơn cả tiếng than khóc của nàng. Đêm đã ngả dần về sáng, sương xuống càng nhiều, mù mịt cả núi rừng, nàng vật vã khóc than. Chưa đầy nửa đêm mà nàng đã mình gầy xác ve, thân mình dài lêu nghêu, biến thành một cây leo quấn chặt lấy cây không cành mọc bên tảng đá.

Về sau chuyện ấy đến tai mọi người, ai nấy đều thương xót. Một hôm, vua Hùng đi qua chỗ ấy, nhân dân đem chuyện ba người kể lại cho vua nghe và đến xem. Vua bảo thử lấy lá cây leo và lấy quả ở cái cây không cành nghiền với nhau xem sao, thì thấy mùi vị cay cay. Nhai thử, thấy thơm ngon và nhổ nước vào tảng đá thì thấy bãi nước biến dần ra sắc đỏ. Nhân dân gọi cái cây mọc thẳng kia là cây cau, cây dây leo kia là cây trầu, lại lấy tảng đá ở bên đem về nung cho xốp để ăn với trầu cau, cho miệng thơm, môi đỏ.

Tình duyên của ba người tuy đã chết mà vẫn keo sơn, thắm thiết, cho nên trong mọi sự gặp gỡ của người Việt Nam, miếng trầu bao giờ cũng là đầu câu chuyện, để bắt đầu mối lương duyên, và khi có lễ nhỏ, lễ lớn, cưới xin, hội hè, tục ăn trầu đã trở nên tục cố hữu của dân tộc Việt Nam.

Chuyện Ngưu Lang- Chức Nữ
Ngưu Lang là vị thần chăn trâu của Ngọc Hoàng Thượng đế, vì say mê một tiên nữ phụ trách việc dệt vải tên là Chức Nữ nên bỏ bễ việc chăn trâu, để trâu đi nghênh ngang vào điện Ngọc Hư. Chức Nữ cũng vì mê tiếng tiêu của Ngưu Lang nên trễ nải việc dệt vải. Ngọc Hoàng giận giữ, bắt cả hai phải ở cách xa nhau, người đầu sông Ngân, kẻ cuối sông.
Sau đó, Ngọc Hoàng thương tình nên ra ơn cho hai người mỗi năm được gặp nhau một lần vào đêm mùng 7 tháng Bảy âm lịch. Khi tiễn biệt nhau, Ngưu Lang và Chức Nữ khóc sướt mướt. Nước mắt của họ rơi xuống trần hóa thành cơn mưa và được người dưới trần gian đặt tên là mưa ngâu.

Thời bấy giờ sông Ngân trên thiên đình không có một cây cầu nào cả nên Ngọc Hoàng mới ra lệnh cho làm cầu để Ngưu Lang và Chức Nữ được gặp nhau. Các phường thợ mộc ở trần thế được vời lên trời để xây cầu. Vì mạnh ai nấy làm, không ai nghe ai, họ cãi nhau chí chóe nên đến kỳ hạn mà cầu vẫn không xong. Ngọc Hoàng bực tức, bắt tội các phường thợ mộc hóa kiếp làm quạ lấy đầu sắp lại làm cầu cho Ngưu Lang và Chức Nữ gặp nhau. Vì thế cứ tới tháng bảy là loài quạ phải họp nhau lại để chuẩn bị lên trời bắc Ô kiều. Khi gặp nhau, nhớ lại chuyện xưa nên chúng lại lao vào cắn mổ nhau đến xác xơ lông cánh. Ngưu Lang và Chức Nữ lên cầu, nhìn xuống thấy một đám đen lúc nhúc ở dưới chân thì lấy làm gớm ghiếc, mới ra lệnh cho đàn chim ô thước mỗi khi lên trời làm cầu thì phải nhổ sạch lông đầu. Từ đó, cứ tới tháng bảy thì loài quạ lông thì xơ xác, đầu thì rụng hết lông.

Có dị bản khác cho rằng tên gọi của Ô kiều là cầu Ô Thước do chim Ô (quạ) và chim Thước (chim Khách) kết cánh tạo ra.

Image Source,Photobucket Uploader Firefox Extension

Cây hoa Ban thân thiết với đời sống của người dân Tây Bắc. Ngày nay, hoa Ban được trồng ở khắp các cơ quan, trường học, hai bên đường phố. Nơi đâu ta cũng gặp cây hoa ban xanh ngắt, lá hình tim e ấp một nỗi niềm.
Không biết từ bao giờ, người Thái khắp vùng Văn Chấn và lân cận mở hội vui xuân ở chân núi có hang Thẩm Lé. Họ cầu khẩn đấng thần linh phù hộ cho mưa thuận, gió hoà và cầu cho bản làng ấm no, hạnh phúc. Trai gái rủ nhau đi xem hoa Ban nở, nghe chim hót và tâm tình. Mọi người cùng vui và đua tài: ném còn, mùa khèn, hát giao duyên, múa xoè, bắn nỏ và vào thăm hang núi.
Trong ngày hội đầu tiên, trai gái lên rừng chọn hai nhành ban đẹp nhất tặng cha mẹ để tỏ lòng hiếu thảo và trao cho nhau thay cho những lời hứa sắt son, chung thuỷ.
Tết đến, các nhà đều mở rộng cửa đón khách. Bữa cơm đãi khách hội xuân, khách sẽ được thưởng thức món ăn được chế biến từ hoa Ban. Hoa Ban còn có thể đồ xôi, xào hay nấu canh. Hoa Ban chín vẫn còn nguyên sắc trắng, không cần thêm thứ gia vị nào vẫn bùi thơm và ngọt mát.
Quanh bếp lửa hồng, mỗi gia đình người Thái cùng tận hưởng hương vị hoa Ban, nghe dư âm hội xuân bồi hồi trong huyết quản. Họ mời khách cùng lắng nghe người cao tuổi kể câu truyện về chàng Bun và nàng Ban, được truyền từ đời này sang đời khác.
Chàng Bun là thợ săn tài ba của bản, chàng dã giết chết con báo gấm to và hung dữ nhất vùng thượng nguồn sông Nậm Na và dự định dùng da báo để làm một chiếc túi gấm tặng nàng Ban. Nàng cùng bản với chàng, xinh dẹp, khéo tay nhất vùng. Chàng và nàng bén duyên nhau qua các hội xuân. Những ngày đó, chàng là người luôn đoạt giải trong các cuộc thi tài: Bắn nỏ, phóng lao, múa khèn... và nàng luôn là người múa đẹp, hát hay nhất.
Vượt dòng Nậm Na, càng gần tới bản, chàng Bun càng rảo bước. Trong lòng chàng như âm vang tiếng khèn bản tình ca chàng thường hoà cùng giọng hát của nàng Ban. Chàng mỉm cười mường tượng những lúc ấy, cả núi rừng và chim muông dường như cũng im lặng lắng nghe. Chàng thầm nhủ:
- Ta đến xin cưới nàng Ban làm vợ, chắc cha mẹ nàng không coi khinh ta là con nhà mồ côi...
Chàng bèn sang nhà nàng Ban. Vừa thấy chàng, cha nàng đã rút dao đuổi mắng:
- Chỉ vì mày, thằng con nhà mồ côi kia, nên con tao không chịu lấy con nhà tạo. Nó chạy mất rồi...
Chàng Bun né tránh ngọn dao rồi chạy về hướng núi. Chàng chạy mãi, chạy mãi, vượt qua bao núi, bao khe. Đá núi và gai rừng làm chân tay chàng xước, rỉ máu, đói mệt nhưng chàng không chịu dừng chân.
- Nàng Ban ơi! Hãy đợi ta.
Chàng Bun vượt qua mường Tấc (Phù Yên- Sơn La), qua mấy con đèo quanh co uốn khúc, đến một ngọn núi nọ thì chàng kiệt sức. Chàng cố lết quanh chân núi, miệng tha thiết gọi nàng Ban. Sức cùng, lực kiệt, chàng gục xuống tắt thở bên một cửa hang, ở lưng chừng núi (dân gian gọi là hang Thẩm Lé). Dân các bản Thái quanh vùng thương xót chàng Bun, bảo nhau chôn cất và thường xuyên chăm sóc mộ chàng.
Chàng Bun đâu có biết người nhà tạo đã đuổi theo và bắt được nàng Ban. Chúng trói và đánh nàng.
Rồi nàng Ban bị xung vào đội múa xoè mua vui cho chúng. Mỗi bước xoè như có gai đâm đau buốt, miệng nàng cười mà nước mắt trào tuôn. thằng con nhà tạo hành hạ nàng bằng mọi cách cho bõ tức. Những lúc chỉ có một mình, nàng Ban lại nghĩ đến chàng Bun yêu dấu:
Nhiều lần nàng trốn đi tìm chàng Bun nhưng đều bị bắt lại và bị đánh đập dã man. Đêm ấy, sau khi nốc rượu say rồi đánh nàng, thằng con nhà tạo lăn ra ngủ. Nàng Ban thao thức mãi. Ngoài sân, trăng sáng vằng vặc. Nàng nhẹ nhàng bước ra khỏi nhà, men theo con suối nhỏ. Dưới trăng, muôn cánh đào chớm nở rung rinh ướt đẫm sương đêm. Tiếng khèn của chàng trai nào đang náo nức bản tình ca đắm say. Nàng chợt rùng mình, nhận thấy mùa xuân đã đến tự lúc nào. Nàng gục đầu vào lòng bàn tay khóc nức nở. Nước mắt của nàng ấm nóng lọt qua kẽ ngón tay rơi xuống dòng suối. ánh trăng rung rinh rồi chợt vỡ oà trong dòng nước bạc. Nàng Ban vùng dậy:
- Ta quyết đi tìm chàng, dù phải vượt qua bao sông sâu, núi cao, vực thẳm. Chàng ơi! Hãy đợi em.
Nàng băng băng chạy về hướng núi. Nhiều lần nàng phải trốn vào rừng sâu để tránh sự truy đuổi cùa người nhà tạo. Càng đi, càng không thấy bóng chàng Bun, chỉ có rừng xanh trập trùng thăm thẳm. Nàng cất tiếng gọi người yêu nhưng chỉ thấy tiếng vọng yếu ớt dội lại từ vách đá dội lại.

Đến ngọn núi có hang Thẩm Lé thì nàng không thể lết đi được nữa. Nàng gục xuống đúng nơi có nấm mộ chàng Bun. Mặt đất bỗng dâng lên phủ kín người nàng. Từ ngôi mộ chung ấy bỗng mọc lên một cây lạ, cành nhỏ khẳng khiu, lá xanh thắm có hình hai nửa trái tim. Cứ mỗi mùa đông lạnh giá, cây lại trút lá thành tấm thảm dầy ủ ấm cho ngôi mộ. Sang xuân, thật kỳ diệu, cây trổ lộc non, giữa những lá xanh e ấp hình trái tim chung đôi ấy vụt bừng nở những đoá hoa trắng ngần như làn da nàng Ban, hoa năm cánh như búp tay nàng, hương thơm thầm kín dịu dàng. Từ nhụy hoa, những tia màu hồng toả ra như mạch máu từ trái tim thủy chung và rực lửa yêu đương của nàng Ban và chàng Bun hoà quyện mà thành. Người Tây Bắc gọi cây này là cây hoa Ban.
Người quanh vùng kể rằng vào những đêm trăng yên tĩnh, họ vẫn nghe thấy tiếng rầm

rì trên núi. Có lẽ đấy là lúc nàng Ban và chàng Bun đang trò chuyện.

Hoa ba trồng

Nhà mình

Một nhiếp ảnh gia người Ukraine đã vô tình chụp được những giây phút lãng mạn của một cặp đôi thằn lằn khi chúng đang tình tứ tặng hoa và thể hiện tình yêu với nhau.
Anh Alexey Tymoshenko, 19 tuổi, đã may mắn chụp được những bức ảnh rất độc đáo về một cặp tình nhân thằn lằn khi chúng đang tình tứ với nhau.

Thằn lằn đực đang tình tứ tặng hoa cho thằn lằn cái

Ở bức ảnh đầu tiên của bộ ảnh, thằn lằn đực và thằn lằn cái cùng leo lên một cành cây khô để yêu nhau. Hai chú thằn lằn này còn quấn chặt lấy nhau tạo thành hình trái tim rất đẹp. Và thật ngạc nhiên, chú thằn lằn đực còn tình tứ tặng cho tình nhân của mình cả một bông hoa khá to.

Dường như để thử thách tình yêu của thằn lằn đực, ở bức ảnh thứ hai, chú thằn lằn cái đã giả vờ ngã khỏi cành cây. Và ngay lập tức, chú thằn lằn đực đã dùng móng móc lấy móng của thằn lằn cái, giải cứu cho bạn đời.

Khi chú thằn lằn cái ngã khỏi cành cây, thằn lằn đực đã dũng cảm giải cứu cho bạn đời.

Anh Alexey, hiện đang theo học ngành kỹ sư tại một trường đại học, cho biết, anh rất thích chụp ảnh thiên nhiên, đặc biệt là ảnh về động vật.

Cặp đôi thằn lằn cười tươi trước ống kính máy ảnh

Anh cho biết: “Tôi đã chụp được những bức ảnh này khi về thăm nhà bố mẹ ở Ukraine. Khi tôi còn là một đứa trẻ, một trong những sở thích của tôi là chơi trong vườn và xem thằn lằn. Trong nhiều năm qua, tôi đã học được hành vi của loài thằn lằn. Nếu bạn thân thiện với chúng thì chúng cũng rất thân thiện với bạn".

"Nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ động vật cũng có thể quấn quýt, tình tứ với nhau đến vậy. Và tôi vô cùng ngạc nhiên với cảnh tượng thằn lằn đực tặng hoa cho thằn lằn cái. Nó giống như một lời cầu hôn vậy”, chủ nhân của bộ ảnh ngộ nghĩnh này thổ lộ.

Thu Hằng (Theo Daily Mail)